Turystyka

Jest w Unii Europejskiej region bardzo piękny i egzotyczny, położony na wschodnich krańcach Polski, kraina od stuleci pozostająca na styku kultury Zachodu i Wschodu, łącząca tradycje katolickie, prawosławne, judaistyczne, ale także znacznie bardziej orientalne – greckie, ormiańskie, tatarskie…
Przedstawiciele tych nacji zamieszkiwali idealne renesansowe miasto Zamość, nazwane z uwagi na wyjątkowe walory architektury – Padwą Północy. Współtworzyli też potęgę Lublina – stolicy regionu do dziś największej we wschodniej Polsce miejskiej aglomeracji, a przy tym najważniejszego ośrodka nauki i kultury.
Znakiem dawnej wielonarodowej i wieloreligijnej przeszłości jest Kaplica Trójcy Świętej na lubelskim Zamku – zabytek najwyższej światowej klasy, łączący gotycką architekturę z ruskobizantyńskimi malowidłami.

Województwo Lubelskie, liczące sobie już ponad 530 lat, jest regionem czystej, nieskażonej przyrody (chronionej w dwu parkach narodowych i 17 krajobrazowych), żywych ludowych tradycji i rzemiosła, a do tego wspaniałych, nie spotykanych nigdzie poza tym regionem zabytków przeszłości. Takie są np. unikalne w skali Europy kredowe podziemia w Chełmie, jedyne w swoim rodzaju muzeum wnętrz pałacowych w Kozłówce, najstarszy w Polsce sakralny zespół monastyczny w Jabłecznej. By poznać urodę Regionu Lubelskiego, rozkoszować się jego niepowtarzalnymi klimatami i smakami, najlepiej przyjechać tu na dłużej, aby mieć dość czasu na długie spacery, rowerowe wycieczki, a może na wczasy w siodle. Bo tylko wówczas można zobaczyć z bliska najbardziej rozległe w kraju torfowiska Polesia, poczuć siłę potężnych jodeł i buków w borach Roztocza, dać się ponieść magii cichego, nostalgicznego Pobuża.

 

Krainy geograficzne

Środkowe i płd.-wsch. obszary województwa zajmuje Wyżyna Lubelska. Zbudowana jest ze skał okresu kredowego: wapieni, opok krzemionkowych, gez, margli i kredy piszącej. Różnice odpornościowe wym. skał przyczyniły się do powstania urozmaiconej rzeźby, którą tworzą: ostańce, pagóry, płaskowyże, obniżenia bezodpływowe, doliny – w tym przełomowe. W miejscach pokrytych grubszą warstwą (15-20 m) lessu, np. na Płaskowyżu Nałęczowskim, powstała gęsta sieć wąwozów. Średnia wysokość Wyżyny – 200-220 m. n pm. w części zachodniej, 220-240 m. n pm. w części południowo-wschodniej.

Od wschodu do Wyżyny Lubelskiej przylega Wyżyna Wołyńska, a od płd.-wsch. – wał Roztocza, który rozciąga się od okolic Kraśnika do Hrebennego, a poza granicą Polski – do Lwowa, wykazując różnorodny typ krajobrazu: w części zachodniej – lessowy, w środkowej – wapienno-piaszczysty, we wschodniej – ostańcowy, o kulminacjach do 390 m. n pm. Roztocze opada ku Kotlinie Sandomierskiej tektoniczną krawędzią, której maksymalna wysokość wynosi 80 m (koło Frampola). W granicach województwa znajduje się tylko fragment Kotliny, obejmujący dorzecze środkowej Tanwi i dolnej Sanny. Na piaszczystym, często zwydmionym terenie Kotliny, rozprzestrzeniły się Lasy Janowskie i Puszcza Solska.

Na północ od pasa wyżyn rozciągają się nizinne i przeważnie równinne krainy: Polesia Lubelskiego i Niziny Południowpodlaskiej. Deniwelacje są tu rzędu 10-20 m, przeciętne wysokości 150-170 m n pm. W podłożu występują osady wodno-lodowcowe: piaski, żwiry, mułki oraz obszary bagienno-torfowiskowe, np. Krowie Bagno koło Urszulina. Urozmaiceniem krajobrazu są moreny, wydmy, przełomowy odcinek Bugu oraz obszerne kompleksy leśne.

Wśród krain geograficznych niższego rzędu najatrakcyjniejszymi są następujące krainy:
Na Wyżynie Lubelskiej
– Płaskowyż Nałęczowski, pomiędzy Lublinem a doliną Wisły, z lessową rzeźbą, m. in. gęstą siecią wąwozów,
– Małopolski Przełom Wisły, od Annopola do Puław, o deniwelacjach do 100 m,
– Działy Grabowieckie, koło Skierbieszowa i Wojsławic; liczne wąwozy, jary, parowy, wzniesienia do 311 m n.p.m. – kulminacja Wyżyny Lubelskiej.
Na Polesiu Wołyńskim
– Pagóry Chełmskie, z ostańcami wapiennymi i obniżeniami w podłożu marglowym, z Chełmskimi Podziemiami Kredowymi.
Na Wyżynie Wołyńskiej
– Nadbużańskie obszary pomiędzy Horodłem a Hrebennem, z urozmaiconą rzeźbą, lasami, cerkwiami greckokatolickimi i prawosławnymi.
Na Roztoczu
– Roztocze Środkowe, ze wzgórzami wapiennymi, w części krawędziowej, przy granicy z Równiną Biłgorajską, wodospadami, lasami jodłowymi i bukowymi oraz Roztoczańskim Parkiem Narodowym,
– Roztocze Wschodnie (Południowe) położone na południe od Bełżca z najwyższym wzgórzem Krągły Goraj, skamieniałymi drzewami oraz tajemniczymi bunkrami z lat 1940-41 tzw. linii Mołotowa.
Na Polesiu Lubelskim
– Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie; 68 jezior od 1 ha do 284 ha (Uściwierz) i głębokości do 39 m (Piaseczno), z Poleskim Parkiem Narodowym,
– Garb Włodawski. wzniesienia morenowe z pięknym kompleksem Lasów Włodawskich i Sosnowickich.
Na Nizinie Południowopodlaskiej
– Podlaski Przełom Bugu, między Terespolem a Gnojnem (i Drohiczynem – poza granicami województwa),
– Dolina Dolnego Wieprza, od Kocka do ujścia Wisły w Dęblinie, naturalny bieg rzeki, dolina do 4 km szerokości, miejscami wyniesione brzegi, starorzecza.
W Kotlinie Sandomierskiej
– Równina Biłgorajska w międzyrzeczu Sanny i Sanu, z Lasami Janowskimi, wieloma jeziorkami śródleśnymi, wydmami.

źródło: www.lubelskie.pl